از بخش های کاربردی و مهم تجارت الکترونیک می توان به تبلیغات و بازاریابی اشاره کرد
که به دلیل جدید بودن و پیشرفت سریع موضوعات وسیع آن ،
وضع قوانین مناسب که بتواند کلیه ابعاد بازاریابی و تبلیغات و همچنین قواعد آن را پوشش دهد لازم و ضروری کرده است .
در این مقاله به بررسی عناوینی هم چون تعریف تبلیغ ، مضمون تبلیغ ،
که شامل مضمون اطلاع دهنده تبلیغ و مضمون اقناع کننده تبلیغ می شود
و همچنین اصول حاکم بر تبلیغ (تبلیغات دارای مشخصه ارسال کننده و تبلیغات فاقد مشخصه ارسال کننده)
اطلاعات مربوط به ارسال کننده و ممنوعیت ارسال تبلیغات بدون اخذ مجوز از فرد پرداخته می شود:
تعریف تبلیغ :
نه در حقوق فرانسه و نه درحقوق ما،قانونگذار ماده یا موادی را برای ارائه تعریفی دقیق و مشخص از تبلیغ ارائه نداده است.
ولی با امعان و تدقیق در حقوق فرانسه با چند ماده قانونی در می یابیم
که با بررسی این مواد می توان تعریفی دقیق از تبلیغ را ارائه نمود .
مضمون تبلیغات :
به طور کلی تبلیغ ، دارای مضمون اطلاع دهنده ویا مضمون متقاعد کننده می باشد
که در ذیل به ارائه تعریفی مختصر از آنها می پردازیم
۱ ) مضمون اطلاع دهنده تبلیغ
منظور از این ، آن قسمت از پیام تبلیغی می باشد که به منظور توجه خریداران فی نفسه کیفیت،
نوع ، موارد استفاده ، فواید و قیمت خدمت و کالا مورد فروش ، طرح ریزی شده است.
۲ ) مضمون اقناع کننده تبلیغ
که منظور از آن ، بخشی که سعی به تغییر خواسته های یک فرد در تقاضا برای یک کالا یا خدمت و تشویق او به خرید کالا یا خدمت مورد تبلیغ است ، می باشد .
اصول حاکم بر تبلیغات
۱ ) تبلیغات باید به طور واضح و مشخص بیان کننده این باشد که از ناحیه چه شخص و اشخاصی صورت می پذیرد و یا ارائه می شود ( اعم از شخص حقیقی یا حقوقی ) :
طبق ماده ۵۳ قانون تجارت الکترونیک که مقرر می دارد :
« در تبلیغات و بازاریابی باید هویت شخص یا بنگاهی که تبلیغات به نفع اوست روشن و صریح باشد.»
اگر تبلیغات مشخصه نداشته باشد ( عدم ارائه اطلاعات کافی ) تبلیغ گمراه کننده بوده و این عمل جرم است،
چون جنبه عمومی پیدا می کند ، درضمن لازم نیست اطلاعات گفته شده در خود تبلیغ آورده شده باشد،
کافی است این امکان ولو به وسیله دیگری هم فراهم آمده باشد.
۲ ) اطلاعات مربوط به تبلیغات باید روشن ، واضح و فاقد هرگونه ابهامی باشد :
این بند صریحا هم در حقوق فرانسه و هم در حقوق ایران تصریح شده و باید دانست که لازمه واضح بودن این است
که اطلاعات به صورت جزئی باشد و اگر کلی باشد یکی از مصادیق مبهم بودن است
ماده ۵۰ قانون تجارت الکترونیک چنین مقرر می دارد که :
« تأمین کنندگان درتبلیغ کالا و خدمات خود نباید مرتکب فعل یاترک‌فعلی شوندکه سبب مشتبه شدن ویا فریب مخاطب ازحیث کمیت وکیفیت شود»
در این مورد نیز ماده ۵۲ قانون تجارت الکترونیک مقرر می دارد که :
« تأمین کننده باید به نحوی تبلیغ کند که مصرف کننده به طور دقیق،صحیح و روشن اطلاعات مربوط به کالا و خدمات را درک کند.»
۳ ) منع ارسال تبلیغات بدون اخذ اجازه از افراد
دراین موضوع باید گفت دو نظام در دنیا در این زمینه وجود دارد :
۱ ) نظام opt – on :
منظور این است که می توانند داده پیام را به مخاطب ارسال نمایند ، مگر اینکه مخاطب عدم موافقت را اعلام کند که در این صورت حق ارسال پیام را به مخاطب ندارند .
۲ ) نظام opt – in :
منظور این است که ارسال کننده می تواند یک پیام حاوی اطلاعات را بفرست ، اگر طرف جواب داد ارسال کننده می توانی پیام بعدی را بفرستی و یا اگر مخالف بود و حتی اگر جواب نداد حق فرستادن داده پیام را ندارد
ماده ۵۵ قانون تجارت الکترونیک :
«تأمین کنندگان باید تمهیداتی را برای مصرف کنندگان در نظر بگیرند تا آنان راجع به دریافت تبلیغات به نشانی پستی و یا پست الکترونیکی خود تصمیم بگیرند»
