فرم ساختمان در رابطه با اقليم (طراحی محیط آموزشی)
شکل ساختمان مي تواند تاثير زيادي در هماهنگ ساختن اقليم و نيز در معادل سازی انتقال شرايط بحراني هواي خارج به داخل ساختمان داشته باشد.
براي پی بردن به نقشي که شرايط گرمايی هر منطقه (دماي هوا و شدت تابش آفتاب) در شکل دادن به ساختمانهاي آن منطقه دارد،
بايد نسبت اهميت هر يک از عوامل را مشخص نمود. اما به طور کلي مي‌توان گفت که شدت زياد تابش آفتاب باعث کشيدگی ساختمان در جهت محور شرقی و غربی ميگردد.
در تعيين مناسب ترين فرم ساختمان بايد به اين نکته توجه نمود که بهترين شکل ساختمان این است
که کمترين مقدار حرارت را در زمستان از دست داده و در تابستان نيز کمترين مقدار حرارت را از آفتاب و محيط اطراف خود کسب نمايد .
در اين رابطه ساختمان با پلان مربع بهترين فرم شناخته شده است.
اين عقيده براساس اين واقعيت قرار دارد که چنين شکلی کمترين سطح خارجي را در برابر بيشترين حجم ارائه ميدهد.
البته اين عقيده در مورد ساختمانهای قديمي که معمولاً پنجره هايي کوچک داشته
و به همين دليل نفوذ آفتاب به داخل آنها قابل چشم پوشی است صادق مي باشد.
اما در مورد ساختمانهای معاصر با قسمتهای شيشه خور بزرگ نميتوان چنين حکمی صادر کرد.
در مورد اين ساختمانها بهترين فرم را بايستي با توجه به تاثيري
که دماي هوا و تابش آفتاب بر هواي داخلي ساختمان مي گذارد , تعيين نمود.
فرمهاي مکعب شكل يا فرمهايي که اضلاع شمالي جنوبي آنها بزرگتر از اضلاع شرقي غربي آنها هستند
مفيدتر بوده و نيز ساختمانهاي بلند نسبت به ساختمانهای کوتاهتر نور بهتری دارند.
هم چنين فضاهاي آموزشي نبايد در مسير سيل و زلزله و گسل واقع شوند.
براي مدرسه از حالتهايي که تقارن دارند و در طرح تقارن ايجاد مي‌کنند مي‌توان استفاده کرد.
از نظر خصوصيات زمين بايد به خاک و توپوگرافي توجه کرد.
خاکي که در آن مدرسه بنا مي شود بايد تحمل وزن بنا را داشته باشد و مقاومت مشخصه خاک نبايد از ۱ سانتيمتر مکعب کمتر باشد.
در مناطق باتلاقي و يا در مناطقي که داراي آب زير زميني سطحي هستند,
بايد هزينه خاکبرداري و آماده سازي زمين را نيز در نظر گرفت.
فضاهای آموزشی شامل: (طراحی محیط آموزشی)
۱-کلاس های درس
۲-کارگاه
۳-آزمایشگاه
۴-سالن سخنرانی یا همایش
۵-کتابخانه
۶-سالن سمعی و بصری
نور و پنجره در فضای آموزشی: (طراحی محیط آموزشی)
نور و روشنایی از عوامل بسیار مهم در طراحی هر نوع فضای معماری است .
موقعیت، اندازه، و نوع پنجره تعیین کننده مقدار روشنایی فضا در طراحی فضای آموزشی است.
معیار اصلی کیفیت فضای آموزشی نور طبیعی است اما لازم است که
نور طبیعی و مصنوعی به طور همزمان استفاده شود و در عین حال جهت کلاس به سمت شمال و جنوب بوده
و از ورود اشعه مستقیم خورشید به درون فضا ممانعت به عمل آید.
موارد زیر از جمله اصولی است که باید در طراحی نور و پنجره برای اینگونه فضا ها رعایت شود:
۱- محل نصب پنجره نباید طوری باشد که در موقع باز شدن مزاحمت ایجاد کند.
۲- پنجره هایی که در انتهای راهرو ها کریدور ها و پلکان‌ها نصب می گردند
بایستی از کف دارای ارتفاع ۸۰ سانتی متر بوده و در غیر اینصورت باید دارای نرده چوبی یا فلزی مناسب باشد.
۳- حداقل ابعاد بازشو پنجره باید دارای ۵۰ سانتی متر عرض و ۶۰ سانتی متر ارتفاع بوده باشد.
۴- فضای ما بین دو پنجره درکلاس باید حداقل ممکن باشد تا از ایجاد سایه در وسط کلاس جلوگیری شود.
۵- استفاده از بازتابنده نور در کلاس های درس برای جلوگیری از ورود نور خیره کننده به کلاس مناسب است و باید تعبیه شود.
۶- در تامین هوای تازه کلاس معمولا باید از سیستم های تهویه استفاده شود و باز کردن درب و پنجره کلاس راه حل مناسبی نمی باشد.
۷- در کل برای کلاس های درس به طور کلی پنجره با مساحت ۳۰ تا ۶۰ درصد فضای نما و یا حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد مساحت کلاس مناسب است.
