شومینه ساختاری معماری درون دیوار برای نگه داشتن آتش و سیستم گرمایشی است که به منظور گرمادهی به کار می رود.
در شومینه آتش در آتش دان قرار گرفته و همچنین گازها و ذرات ناشی از آتش، از طریق دودکش یا لوله‌ها خارج می‌شوند.
شومینه در فصل سرما قلب خانه است و همه ساکنین خانه دور آن جمع می شوند.
شومینه های سنتی چوبی و همچنین شومینه های الکلی ، همه باعث ایجاد فضایی گرم در خانه می شوند.
سطح شومینه
شومینه های با سوخت چوب در جلو و پیرامون دهانه خود نیازمند یک سطح غیر قابل احتراق هستند. هر چه دهانه شومینه بزرگ تر باشد سطح آن به همان نسبت باید بزرگ تر شود.
آتش دان شومینه
دهانه‌ای که آتش در آن شکل می‌گیرد آتش دان نام دارد. هر چه دهانه بزرگ تر باشد ، دود رو نیز باید بزرگ تر باشد.
دودکش شومینه
در شومینه های با سوخت چوب، حداقل اندازه دود رو براساس دهانه آتش دان تعیین می‌شود. هر چه دهانه بزرگ تر باشد، دود رو نیز باید برزگ تر شود. در شومینه‌های گازی، دود رو کوچک تر و انعطاف پذیرتر از سایر اجزای شومینه است.
انواع شومینه
اصولا شومینه ها دارای دو حالت هستند :
• تکنولوژی ،کارایی و سیستم حرارتی آن مانند : شومینه های چوبی (استفاده از هیزم) ، شومینه های گازی ، شومینه هایبا سوخت ژلاتین و…
• محل قرار گیری و به نوعی اصول طراحی شومینه : شومینه های دیواری ، شومینه های وسط ، شومینه های معلق و …
انواع :
• شومینه هیزمی
♦ شومینه الکلی
• شومینه گازی
♦ شومینه برقی
شومینه هیزمی
همانطور که از اسم آن مشخص است این نوع شومینه ها گرمای خود را از هیزم می گیرند. اصلی ترین و قدیمی ترین انواع شومینه بوده و بیشتر در ویلاهای به سبک روستیک دیده می شوند. شومینه های هیزمی انرژی گرمایی بالایی دارند و حرارت آن قابل کنترل می باشد. اگر دمای بیشتری بخواهیم هیزمی بیشتر اضافه می کنیم و برعکس. برای این شومینه ها باید همیشه چوب در دسترس ما قرار داشته باشد. این شومینه ها نیازی به پیش بینی جای قبلی برای خودشان دارند
نکات ایمنی
– آتشدان شومینه هیزمی باید طوری ساخته شود که گازهای حاصل از احتراق به راحتی به بیرون از ساختمان رود و به این گازها برای بیرون رفتن جهت دهد که به سمت بالا بروند تا از طریق دودکش که در بخش فوقانی قرار دارد خارج شوند.
– آتشدان شومینه باید کاملا در زیر دودکش و هم راستا با دود کش قرار داشته باشد تا گازهای سمی که از احتراق به وجود آمده است به فضای اتاق وارد نشود.
– قطر دودکش باید حداقل ۱۵ سانتی متر باشد.
– نصب شومینه های هیزمی در آپارتمان های کوچک بسیار خطر ناک است و باید در این مواقع از شومینه های نسل جدید استفاده شود مثل شومینه برقی، شومینه الکلی.
– دودکش شومینه بدون هیچ درزی یا شکستگی باید تا بالای بام برود و حتما دارای کلاهک H باشد.
– دهانه دودکش نباید انقدر زیاد باشد که گازهای حاصل از احتراق به فضای خانه نفوذ کنند.
-شومینه الکلی
شومینه های الکلی نیازمند دودکشی جهت تهویه نیستند و تقریبا در همه جای خانه قابل استفاده هستند. شومینه های الکلی در مقایسه با شومینه های گازی گرمای کمتری تولید می کنند با این حال میزان گرمای تولیدی آن ها مطبوع و قابل قبول است .
سوخت این شومینه ها بیواتانول مایع یا الکل ژلی است که در اثر سوختن هیچ نوع دود یا خاکستری ایجاد نمی کنند
مزایا :
• به تمیزکردن و نگهداری خاصی نیاز ندارند
♦ کاربری آسانی دارند
• برای استفاده کافیست سوخت الکلی را درون مخزن شومینه الکلی ریخته و با یک فندک آن را روشن کنید
♦ دارای ایمنی هستند
• مستقل و قابل حمل
♦ بدون نیاز به دریچه ی خروج هوا که در نتیجه از اتلاف گرمای فضاهای داخلی جلوگیری می کند.
• مشعل های الکلی قابل تنظیم اند.
♦ مناسب برای فضاهای داخلی و فضاهای بیرونی.
• بعضی از مدل ها امکاناتی برای خاموش کردن و پر کردن سوخت به صورت خودکار دارند.
معایب
• نمی تواند به عنوان منبع اصلی گرما باشد.
♦ تمیز می سوزد اما با این وجود بدون آلاینده های داخلی نیست.
• باید زود به زود به آن ها سوخت رساند.
♦ احتراق نیاز به هوای اضافی در اتاق دارد تا جایگزین اکسیژنی شود که آتش مصرف می کند.
شومینه گازی :
همانطور که از اسمش مشخص است تامین سوخت برای گرمایش این نوع شومینه ها گاز است. این نوع شومینه قابل تبدیل به شومینه هیزمی می باشد. شومینه گازی از گاز به عنوان جایگزین چوب برای سوخت استفاده می کند. شومینه های گازی دودکش دار اغلب به سبک شومینه های سنتی هیزمی ساخته می شوند یعنی یک جعبه که آتش در آن قرار دارد و به یک دودکش جهت تخلیه گاز خروجی شومینه متصل است. گرمایش این نوع شومینه در مقایسه با سایر شومینه ها بیشتر است و قادر است فضای بزرگی را گرما ببخشد. شومینه های گازی در مرحله سفت کاری ساختمان می بایست کارهای لازم برای نصب آنها پیش بینی شود
۳-شومینه برقی
این شومینه ها نیازی به پیش بینی جای قبلی برای خودشان ندارند و قابل انتقال می باشند. شومینه های برقی در هر مرحله از ساختمان قابل نصب می باشند حتی بعد از ساخته شدن ساختمان. شومینه‌های برقی معمولا پکیج‌هایی فلزی دارند و گرمایش آنها با کمک جریان الکتریسیته تأمین می‌شود، به همراه نور زرد و قرمز و شعله‌هایی از جنس پارچه که حس آتش را برای شما به ارمغان می‌آورند . شومینه برقی علاوه بر گرمایش، راهی عالی برای بهبود دکوراسیون داخلی فضای خانه شما بدون نیاز به صرف هزینه ای هنگفت است
مزایا :
• صرفه جویی در انرژی و هزینه
♦ گازهای سمی و مضر متصاعد نمی شود.
• عمر طولانی
♦ امن برای آپارتمان ها
• نصب و استفاده راحت
معایب :
• آنها واقعی نیستند .
• آنها گرما را به عنوان یک آتش واقعی تولید نمی کنند .
